19 nguyên tắc an toàn xe nâng khi vận hành cần ghi nhớ

An toàn vận hành xe nâng là ưu tiên tuyệt đối, là nền tảng của một môi trường làm việc an toàn và hiệu quả. Việc bỏ qua dù chỉ một quy tắc nhỏ cũng có thể dẫn đến những tai nạn xe nâng nghiêm trọng.

Dưới đây là 19 nguyên tắc vàng được Di Dời Nhà Xưởng Tiến Phát chắt lọc từ các tiêu chuẩn an toàn xe nâng quốc tế và kinh nghiệm thực tiễn, điều mà mọi người vận hành đều phải ghi nhớ và tuân thủ.

Chỉ người có thẩm quyền mới được vận hành xe nâng

Tuyệt đối chỉ những người đã hoàn thành khóa đào tạo lái xe nâng, có chứng chỉ vận hành xe nâng hàng hợp lệ và được công ty chỉ định mới được phép điều khiển xe. Tuyệt đối không tự ý vận hành khi chưa được huấn luyện.

Luôn kiểm tra xe trước mỗi ca làm việc

Quy trình vận hành xe nâng an toàn luôn bắt đầu bằng việc kiểm tra xe. Hãy dành 5 phút đầu ca để kiểm tra tổng thể các cấu tạo xe nâng quan trọng như hệ thống phanh, lốp xe, đèn, còi, xích nâng, càng nâng và các dấu hiệu rò rỉ. Báo cáo ngay lập tức mọi hư hỏng cho người quản lý.

Xem thêm: Tìm hiểu các cấu tạo xe nâng và nguyên lý hoạt động của xe nâng

Trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE)

Người vận hành xe nâng hàng phải luôn mang đầy đủ thiết bị bảo hộ khi lái xe nâng, bao gồm giày bảo hộ, áo phản quang và mũ bảo hiểm nếu môi trường làm việc yêu cầu.

Tuyệt đối không chở người trên xe

Xe nâng được thiết kế để nâng hàng, không phải chở người. Việc cho người khác ngồi hoặc đứng trên càng nâng, trong cabin (ngoài ghế vận hành) là hành vi cực kỳ nguy hiểm và bị nghiêm cấm.

Lên xuống xe nâng đúng cách và an toàn

Sử dụng tay vịn và bậc thang để lên xuống xe một cách an toàn, luôn đối mặt với xe. Ghi nhớ ba điểm tiếp xúc khi lên xuống (hai tay và một chân, hoặc hai chân và một tay) và không bao giờ nhảy ra khỏi xe.

Khởi động xe nâng hàng đúng quy trình

Trước khi khởi động, đảm bảo cần số ở vị trí trung lập (Neutral), phanh tay đã được cài và bạn đã thắt dây an toàn.

Luôn làm chủ tốc độ di chuyển

Luôn vận hành xe nâng đúng cách và giữ tốc độ an toàn, phù hợp với điều kiện môi trường. Giảm tốc và bấm còi tại các góc cua, cửa ra vào và các khu vực khuất tầm nhìn.

Duy trì khoảng cách an toàn

Giữ khoảng cách an toàn với các xe nâng khác (thường là ba chiều dài xe) và các phương tiện khác để có đủ không gian phản ứng và phanh.

Vào cua và đổi hướng một cách cẩn trọng

Giảm tốc độ và cua một cách từ từ. Việc cua gấp, đặc biệt khi đang chở hàng hoặc nâng tải cao là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lật xe.

Kiểm tra tải trọng và sự ổn định của hàng hóa

Trước khi nâng, hãy chắc chắn rằng kiện hàng được đặt ổn định trên pallet, cân bằng và không vượt quá tải trọng cho phép được ghi trong bảng thông số kỹ thuật xe nâng.

Giữ tải ở vị trí thấp và ngả về sau khi di chuyển

Khi di chuyển, hãy hạ tải xuống thấp nhất có thể (cách mặt đất 15-20cm) và nghiêng trụ nâng hoàn toàn về phía sau. Việc này giúp hạ thấp trọng tâm và giữ cho hàng hóa ổn định.

Dừng xe hoàn toàn trước khi nâng hạ

Đây là một trong những lỗi thường gặp khi vận hành xe nâng. Luôn dừng xe hoàn toàn trước khi nâng, hạ hoặc nghiêng càng nâng. Thực hiện các thao tác này trong khi xe đang di chuyển sẽ làm thay đổi trọng tâm đột ngột, là nguyên nhân hàng đầu gây ra các vụ lật xe.

Luôn ưu tiên an toàn cho người đi bộ

Hãy giao tiếp bằng mắt với người đi bộ và sử dụng còi để cảnh báo. Chú ý đặt các biển báo an toàn xe nâng trong nhà xưởng.

Vận hành xe nâng an toàn trên dốc và bề mặt nghiêng

Khi di chuyển trên dốc có tải, hãy đi tiến khi lên dốc và đi lùi khi xuống dốc. Khi không có tải, hãy làm ngược lại. Luôn giữ càng nâng hướng lên dốc.

Làm chủ môi trường xung quanh

Luôn quan sát theo hướng di chuyển, nếu hàng hóa che khuất tầm nhìn, hãy di chuyển lùi hoặc có người hỗ trợ ra tín hiệu. Chú ý đến các vật cản trên cao, các bề mặt trơn trượt hoặc không bằng phẳng.

Tuyệt đối không xuống xe khi chưa tắt máy xe nâng

Trước khi rời khỏi ghế vận hành, dù chỉ trong giây lát, bạn phải thực hiện quy trình tắt máy. Việc để xe nổ máy không có người giám sát tiềm ẩn rủi ro xe tự di chuyển do lỗi kỹ thuật hoặc có người không phận sự leo lên vận hành, gây ra những tai nạn nghiêm trọng.

Thực hiện quy trình đỗ xe an toàn

Khi kết thúc công việc, hãy đỗ xe ở đúng nơi quy định trên mặt sàn bằng phẳng. Hạ hoàn toàn càng nâng xuống sàn, cài phanh tay, chuyển số về vị trí trung lập, tắt máy và rút chìa khóa trước khi rời khỏi xe.

Tuân thủ an toàn khi nạp nhiên liệu hoặc sạc điện cho xe nâng

Việc nạp nhiên liệu (dầu, gas) hoặc sạc ắc quy phải được thực hiện tại khu vực được chỉ định, thông thoáng và tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy (PCCC trong kho bãi). Tắt động cơ và không hút thuốc trong quá trình này.

Báo cáo ngay lập tức mọi sự cố và tai nạn

Dù là sự cố nhỏ nhất, hãy báo cáo ngay cho người giám sát. Việc này giúp công ty tìm ra nguyên nhân và có biện pháp phòng tránh rủi ro khi sử dụng xe nâng trong tương lai.

Những câu hỏi thường gặp về các quy tắc an toàn vận hành xe nâng

Lỗi thường gặp nhất khi vận hành xe nâng là gì?

Các lỗi phổ biến nhất gây ra tai nạn xe nâng bao gồm: di chuyển quá tốc độ, cua gấp khi đang nâng tải cao, không quan sát người đi bộ và bỏ qua bước kiểm tra xe đầu ca.

Tại sao phải kiểm định an toàn xe nâng?

Kiểm định an toàn xe nâng là yêu cầu pháp lý bắt buộc để đảm bảo xe đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn xe nâng, giúp ngăn ngừa tai nạn do hỏng hóc thiết bị. Đây là một phần quan trọng của công tác an toàn lao động công nghiệp.

Trách nhiệm của người vận hành xe nâng là gì?

Trách nhiệm người vận hành xe nâng là tuân thủ mọi quy tắc an toàn, vận hành xe đúng kỹ thuật, báo cáo các sự cố và chủ động góp phần xây dựng một môi trường làm việc an toàn cho bản thân và đồng nghiệp.

Tổng kết

An toàn lao động với xe nâng không phải là một lựa chọn mà là một trách nhiệm. Việc tuân thủ 19 nguyên tắc vàng trên không chỉ là yêu cầu của pháp luật, như được nêu trong Luật An toàn, vệ sinh lao động của Việt Nam, mà còn là văn hóa cần được xây dựng ở mọi doanh nghiệp.