Bạn có bao giờ thắc mắc những chiếc xe lớn vận chuyển hàng hóa trên đường gọi là gì không? Đó chính là xe tải, một phương tiện không thể thiếu trong đời sống hiện đại và hoạt động kinh tế. Nhưng xe tải là gì? Có những loại xe tải nào và chúng phục vụ mục đích gì? Với hơn 7 năm kinh nghiệm sử dụng xe tải để di dời máy móc, Tiến Phát sẽ chia sẻ cho bạn kiến thức cơ bản về xe tải đến các bạn học sinh, sinh viên và những ai đang muốn tìm hiểu về loại phương tiện này.
Xe tải là gì?
Xe tải là một loại phương tiện giao thông đường bộ, được thiết kế chủ yếu để vận chuyển hàng hóa thay vì chở người. Chúng đóng vai trò rất quan trọng trong ngành logistics và vận tải, đảm bảo hàng hóa được lưu thông từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng, từ địa điểm này đến địa điểm khác khác, thậm chí xuyên quốc gia. Công dụng của xe tải chính là xe tải chở hàng, từ những món đồ nhỏ lẻ đến những kiện hàng cồng kềnh, máy móc công nghiệp nặng.
Theo Wikipedia, khái niệm về xe tải được giải thích như sau: Xe tải hoặc xe ben là loại xe cơ giới được thiết kế để vận chuyển hàng hóa, chở tải đặc biệt hoặc thực hiện các công việc hữu ích khác. Xe tải có sự đa dạng về kích thước, công suất và kết cấu, thường được xây dựng với cấu trúc khung thân-vỏ và cabin độc lập với phần tải.
Đọc thêm: Các phương tiện khác khi chuyển hàng hóa, vận chuyển máy móc, chuyển kho xưởng.

Cấu tạo cơ bản của một chiếc xe tải là gì?
Dù có nhiều loại khác nhau, hầu hết xe tải đều có chung một số bộ phận cơ bản:
- Cabin (Buồng lái): Là nơi tài xế ngồi điều khiển xe, được trang bị vô lăng, bảng điều khiển, ghế ngồi và các tiện nghi cần thiết.
- Khung gầm (Chassis): Là bộ xương chính của xe, nơi gắn kết động cơ, hệ thống truyền động, bánh xe và thùng xe. Khung gầm phải cực kỳ chắc chắn để chịu được tải trọng lớn.
- Động cơ: Cung cấp sức mạnh cho xe hoạt động. Hầu hết các loại xe tải chạy dầu (diesel) vì động cơ dầu thường khỏe hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn khi chở nặng, mặc dù vẫn có một số xe tải nhỏ chở hàng có thể chạy xăng.
- Thùng xe (Cargo Box): Là phần quan trọng nhất để chứa hàng hóa. Cấu tạo thùng xe rất đa dạng, tùy thuộc vào loại hàng hóa cần vận chuyển. Chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn ở phần phân loại xe tải.

Phân loại xe tải, có những loại xe tải nào phổ biến hiện nay?
Xe tải có mấy loại? Đây là câu hỏi rất nhiều người quan tâm. Việc phân loại xe tải giúp chúng ta hiểu rõ hơn về chức năng và quy định sử dụng của từng loại. Dưới đây là các cách phân loại phổ biến:
Phân loại xe tải theo tải trọng
Tải trọng là khả năng chở hàng tối đa của xe, thường được tính bằng tấn. Đây là yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn xe tải cho một công việc cụ thể. Xe tải trọng tải bao nhiêu sẽ quyết định loại bằng lái yêu cầu và tuyến đường được phép lưu thông.
- Xe tải hạng nhẹ: Thường có tải trọng dưới 5 tấn (ví dụ: 1 tấn, 1.5 tấn, 2.5 tấn, 3 tấn,…). Loại xe này rất linh hoạt, phù hợp làm xe tải nhỏ chở hàng trong khu vực nội đô, các tuyến đường ngắn. Nhiều loại xe tải chạy trong thành phố thuộc nhóm này do kích thước nhỏ gọn, dễ di chuyển. Một số thương hiệu xe tải nhẹ nổi tiếng gồm có: Thaco Towner, Suzuki Carry, Hyundai Porter, Kia K250.
- Xe tải hạng trung: Thường có tải trọng trong khoảng từ 5 tấn đến dưới 15 tấn (ví dụ: 6 tấn, 8 tấn, 10 tấn…). Xe tải trung là dòng xe rất phổ biến, cân bằng giữa khả năng chở được khối lượng hàng hóa lớn vừa phải và sự linh hoạt tương đối. Chúng thường được dùng để vận chuyển hàng hóa liên tỉnh, phân phối hàng hóa trong khu vực rộng hoặc phục vụ các ngành như xây dựng, chuyển phát nhanh khối lượng lớn. Một số thương hiệu phổ biến: Hino, Isuzu, Fuso, Hyundai,…
- Xe tải hạng nặng: Có tải trọng từ 15 tấn trở lên. Loại xe này bao gồm các xe có tải trọng rất lớn như 15 tấn, 20 tấn và cả các loại xe đầu kéo chuyên dụng kéo theo rơ-mooc hoặc sơ-mi rơ-mooc (container). Xe tải nặng được sử dụng chủ yếu để vận chuyển hàng hóa số lượng cực lớn, hàng siêu trường siêu trọng, đi đường dài, liên vận quốc tế. Việc xe tải bao nhiêu tấn sẽ ảnh hưởng lớn đến việc có bị giới hạn trên nhiều tuyến đường, cầu cống hay không và thường chịu sự quản lý chặt chẽ về quy định xe tải đường bộ cũng như xe tải có bị cấm giờ không ở các đô thị. Một số hãng xe tải nặng phổ biến gồm có Howo, Dongfeng, Hyundai, Volvo, JAC.

Phân loại xe tải theo cấu tạo xe
Cấu tạo thùng xe quyết định loại hàng hóa mà xe có thể chở một cách tối ưu và an toàn.
- Xe tải thùng lửng: Thùng xe không có mui che, chỉ có các bửng xung quanh (có thể mở ra được). Loại này linh hoạt, dễ bốc dỡ hàng hóa như vật liệu xây dựng (gạch, đá), máy móc nhỏ.
- Xe tải thùng kín: Thùng xe được thiết kế dạng hộp kín, bảo vệ hàng hóa khỏi tác động của thời tiết (nắng, mưa, bụi). Đặc điểm xe tải thùng kín là tính bảo vệ và bảo mật cao, phù hợp chở hàng tạp hóa, điện tử, hàng cần bảo quản khô ráo.
- Xe tải thùng mui bạt: Là sự kết hợp giữa thùng lửng và thùng kín. Phía trên có khung kim loại và phủ bạt (có thể tháo rời hoặc kéo gọn), vừa thông thoáng lại có thể che chắn khi cần.
- Xe tải tự đổ (Xe ben): Xe tải tự đổ là gì? Đây là loại xe có thùng hàng được gắn hệ thống nâng thủy lực (ben), cho phép thùng tự dốc xuống để đổ vật liệu rời như đất, đá, cát một cách nhanh chóng. Loại xe này rất phổ biến trong ngành xây dựng và khai thác khoáng sản.

Phân loại xe tải theo mục đích sử dụng
Ngoài các loại xe tải chở hàng thông thường được sử dụng phổ biến trên thị trường, còn có xe tải chuyên dụng, được thiết kế đặc biệt cho những mục đích riêng như:
- Xe đông lạnh: Chở hàng cần bảo quản ở nhiệt độ thấp (thực phẩm, vaccine…).
- Xe bồn (Xitec): Chở chất lỏng hoặc khí (xăng dầu, hóa chất, gas, sữa…).
- Xe chở gia súc, gia cầm: Có thiết kế thông thoáng đặc biệt.
- Xe cẩu tải: Gắn thêm cần cẩu để tự bốc dỡ hàng nặng, di dời máy móc, đóng rút container.
- Xe đầu kéo: Dùng để kéo theo rơ-mooc hoặc sơ-mi rơ-mooc (ví dụ: kéo container). Đây là điểm khác biệt cơ bản khi so sánh xe tải và xe container khác nhau thế nào – xe tải thường liền khối cabin và thùng, còn xe đầu kéo thì tách rời phần đầu kéo và phần mooc/container phía sau.

Kết luận
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn xe tải là gì, cấu tạo cơ bản và các loại xe tải phổ biến hiện nay. Xe tải không chỉ là những cỗ máy vận chuyển hàng hóa đơn thuần mà còn là một phần quan trọng của bức tranh kinh tế – xã hội. Việc hiểu biết về chúng giúp chúng ta ý thức hơn về vai trò của ngành vận tải và các quy định liên quan.